هنگام بروز هر ضرب و جرحی معمولاً پرونده های این چنینی پس از تنظیم گزارش نيروی انتظامي به دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع جرم فرستاده مي‌شود. در ادامه پرونده در دادسرا ثبت و توسط واحد ارجاع، به يكی از شعبات بازپرسی مستقر در آن دادسرا ارجاع می شود.
به گزارش معاونت فرهنگی قوه قضاییه، بازپرس پرونده با توجه به محتويات پرونده، به دلايل جرم رسیدگی و در صورتیکه جهت تحقیقات بیشتر نیاز به اعاده سابقه به مرجع انتظامی نباشد در مورد متهم دعوی، قرار تأمین صادر می‌کند. بطور مثال چنانچه متهم يك نفر از بستگان خود را به عنوان کفیل به شعبه بازپرسي معرفی نماید، بازپرس ابتدا وضعيت مالي و صلاحيت وي را براي كفيل شدن بررسي مي‌كند. از طرف دیگر شاکی طي نامه‌ای برای تعيين ميزان جراحات وارد شده و اخذ طول درمان به پزشکی قانونی معرفی می‌شود.
در پی آن وقت رسيدگي توسط دفتر شعبه بازپرسي تعيين و در قالب احضاريه‌ای به طرفین دعوی ابلاغ مي‌شود. پس از تحقيقات بیشتر، بازپرس در همان جلسه به متهم پرونده تفهیم اتهام می کند. در اين جلسه رسيدگي، متهم دعوی ممکن است به ارتكاب جرم اقرار و یا انکار کند. لیکن بعد از اخذ نظریه نهایی پزشکی قانونی و سایر دلایل از جمله استماع اظهارات شهود و تحقیق محلی، به اتهام ایراد ضرب و جرح عمدی قرار مجرمیت صادر و با توجه به شکایت شاکی، گزارش پزشکی قانونی، حسب مورد اقرار متهم و سایر دلایل و امارات قضايي کیفرخواست تنظیم می‌شود.
در پی ارسال پرونده به محاکم کیفری، پس از طي شدن تشريفات مربوط به ثبت، توسط واحد ارجاع به يكي از شعب كيفري ارجاع و وقت رسيدگی برای آن تعیین مي‌شود. جلسه دادگاه در وقت مقرر تشکیل می‌شود و شاکی و نماينده دادستان در آن جلسه حضور می‌یابند. در این جلسه دادگاه از شاکی تقاضای توضیح در خصوص شکایت می‌كند و شاکی نیز شکایت خود را با ذکر دلایل بیان می‌کند. نماینده دادستان نیز تقاضای مجازات متهم را می کند و متهم نیز از خود دفاع می کند. دادگاه ممکن است به دلیل نیاز به ضرورت تحقیقات بیشتر پرونده را به دادسرا باز گرداند، و چنانچه موجبات اتخاذ تصمیم فراهم باشد، اقدام به صدور حکم نماید.
در اینجا بلحاظ اطلاع بیشتر از این موضوع به نمونه ای از حکم صادره اشاره می شود:
"در خصوص اتهام آقای... داير بر ایراد ضرب و جرح عمدی نسبت به آقای...، دادگاه با توجه به محتویات پرونده، شکایت شاکی، گواهی پزشکی قانونی، اقرارهای صریح متهم در دادسرا و کیفرخواست و اینکه متهم دفاعی موجهی نکرده است، انتساب بزه را به وی محرز دانسته و به علت عدم امکان رعایت تساوی در قصاص، متهم را به پرداخت یک درصد دیه کامل بابت جراحت بالای ابروی چپ و سه‌هزارم دیه کامل بابت کبودی اطراف چشم راست و دو درصد دیه کامل بابت جراحت زیر چشم راست در حق شاکی محکوم می‌کند. رأی صادره ظرف مدت 20 روز قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان است."
متعاقباً در صورت اعتراض هر یک از طرفین دعوی پرونده به دادگاه تجدیدنظر استان ارسال و پس از حکم مرجع مزبور مبنی بر تأیید و یا نقض و صدور حکم شایسته، پرونده به دادسرای اولیه بازگشته و جهت اجرای حکم قطعی با دستور سرپرست دادسرا به واحد اجرای احکام ارجاع می شود.
باز نشر از پایگاه اطلاع رسانی معاونت فرهنگی قوه قضاییه .